[ข่าว] สุดตื้นตัน! ชาวบ้านผัง4ใหม่ ได้รับโครงการพัฒนาน้ำ ร่วมแรง เปลี่ยนที่รกร้าง ทำเกษตรแปลงรวม

นายบุญเลิศ สุวรรณเพชร ผู้ใหญ่บ้านผัง4ใหม่ ตำบลสร้างก่อ อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี กล่าวว่า ชาวบ้านลำบากมานาน ไม่มีน้ำทำเกษตร มีความคิดว่าอยากจะดึงน้ำจากอ่างเก็บน้ำมาใช้ประโยชน์ แต่ก็มีข้อจำกัดเพราะแหล่งน้ำอยู่ต่ำกว่าแปลง 20 เมตร ต้นไม้ซากพืชก็เต็มอ่างไปหมด จะต่อท่อมาแปลงก็ไกลเป็นกิโล ไม่มีกำลังเพียงพอ “พอปิดทองหลังพระกับหน่วยงานรัฐเข้ามาคุยว่าจะมีโครงการนี้ ก็จูนตรงตามที่คิดไว้พอดี มีโซล่าเซลล์ แท้งค์น้ำ อุปกรณ์มาให้ แต่ชาวบ้านต้องช่วยกันออกแรงมาช่วยกันทำเห็นแล้วตื้นตันใจ จึงมาช่วยกันช่วยลงแรง ทำกันทุกวันเลย สุดท้ายได้น้ำทำเกษตรจริง”

บ้านผัง4ใหม่มีอ่างเก็บน้ำซำใหญ๋ เป็นอ่างเก็บน้ำเก่าในพื้นที่นิคมสร้างตนเองห้วยหลวง สร้างมาตั้งแต่ปี 2525 ขนาด 100,000 ลบ.ม. กับเก็บน้ำที่ไหลมาจากป่าเขาที่เป็นแหล่งน้ำธรรมชาติ แต่ด้วยระยะเวลาที่ยาวนานกว่า 39 ปี ทำให้อ่างเก็บน้ำมีสภาพทรุดโทรมตื้นเขินไปด้วยตะกอนดินเศษซากพืชซากต้นไม้และพืชลอยน้ำขึ้นปกคลุมพื้นที่อ่างอีกทั้งอ่างเก็บน้ำก็อยู่ต่ำกว่าพื้นที่แปลงเกษตร จึงนำน้ำมาใช้ประโยชน์ได้เพียง 20 ไร่ในพื้นที่บริเวรรอบอ่างเท่านั้น

ปี 2564 มีโครงการเสริมประสิทธิภาพอ่างเก็บน้ำซำใหญ่ เพื่อปรับปรุงสภาพอ่างเก็บน้ำเดิมให้กลับมามีสภาพสมบูรณ์อีกครั้ง พร้อมทั้งเสริมศักยภาพการใช้น้ำให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อเกษตรกรในพื้นที่โดยดึงน้ำจากที่ต่ำขึ้นมาให้เกษตรกรใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำได้เต็มประสิทธิภาพ พร้อมทั้งเปลี่ยนพื้นที่รกร้างให้เป็นแปลงเกษตรรวมเพื่อเป็นพื้นที่ทำกินแก่ผู้ขาดโอกาสหรือไม่มีพื้นที่ทำกินให้ได้ใช้ทำเกษตร เพื่อบรรเทาผลกระทบจากวิกฤติที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน

เริ่มโครงการเมื่อ 1 เมษายน 2564 โดยชาวบ้านร่วมสละแรงงาน 10 แรง/วัน และหน่วยงานท้องถิ่นนำรถแม็คโครขุดลองซากพืชซากต้นไม้และตะกอนดินใต้อ่างออก พร้อมปรับพื้นที่บริเวณโดยรอบ และเปลี่ยนพื้นที่รกร้างในบริเวณโรงเรียนที่ถูกยกเลิกไปแล้วขนาด 6 ไร่ให้เป็นแปลงเกษตรรวมเพื่อให้ผู้เข้าร่วมโครงการ 25 ครัวเรือนใช้เป็นพื้นที่ทำเกษตร

มีการติดตั้งระบบสูบน้ำพลังงานแสงอาทิตย์และระบบท่อส่งน้ำเพื่อดึงน้ำจากอ่างเก็บน้ำเข้าสู่แปลงเกษตรรวม โดยดึงน้ำขึ้นมาสูงกว่าอ่างเก็บน้ำ 20 เมตร ในระยะทาง 1.3 กิโลเมตร และติดตั้งติดตั้งหอถังสูง 12 เมตร บรรจุถังน้ำ PVC ขนาด 2,500 ลิตร จำนวน 4 ถัง เพื่อเก็บน้ำและปล่อยน้ำจากที่สูงเพื่อให้มีแรงดันน้ำที่เพียงพอส่งต่อน้ำในระยะทางอีก 600 เมตร เข้าสู่แปลงเกษตรรวมในพื้นที่ขนาด 6 ไร่

โครงการแล้วเสร็จเมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2564 เพิ่มพื้นที่รับประโยชน์จากน้ำเดิม อีก 6 ไร่ มีครัวเรือนได้รับประโยชน์เพิ่มขึ้น 25 ครัวเรือน ปัจจุบัน ชาวบ้านเตรียมปลูกข้าวโพด พืชสวนควัว เช่น พริก ผักกาด และเลี้ยงปลาเพื่อบริโภค เช่น ปลานิล ปลาจีน ปลาสวาย เป็นต้น

โครงการเสริมประสิทธิภาพอ่างเก็บน้ำซำใหญ๋ บ้านผัง4ใหม่ ตำบลสร้างก่อ อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างใน “โครงการฝ่าวิกฤติด้วยเศรษฐกิจและสังคมฐานรากให้พัฒนาก้าวไปตามแนวพระราชดำริ” หรือ “โครงการโควิดปิดทองหลังพระ ระยะที่ 2” ที่นำแนวพระราชดำริมาประยุกต์ใช้แปรสู่การปฏิบัติ จ้างงานผู้ได้รบผลกระทบจากโควิด- 19 แก้ปัญหาภัยแล้ง เน้นการมีส่วนร่วมจากภาครัฐและประชาชนที่ได้รับประโยชน์ลงมือทำงานร่วมกัน ด้วยวิธีการที่ทำให้ง่าย รวดเร็ว ประหยัด และเกิดประโยชน์สูงสูด