“ปิดทองหลังพระฯ” หนุนชุมชนบ้านหนองแสง พัฒนาเกษตรกรต้นแบบ สู่การผลิตผักปลอดภัยตามแนวพระราชดำริ

สถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ โดยสำนักงานปฏิบัติการภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ดำเนินโครงการ “พัฒนาพื้นที่ต้นแบบเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตแบบอารยเกษตร ตามแนวพระราชดำริ” ณ พื้นที่หนองคึกฤทธิ์ บ้านหนองแสง ตำบลกุดหมากไฟ อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี รวมพื้นที่ 38 ไร่ เพื่อแก้ไขปัญหาน้ำท่วม–น้ำแล้ง และพัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้ตามศาสตร์พระราชา

การขับเคลื่อนโครงการเริ่มจากการประชุมคณะทำงานพัฒนาพื้นที่ต้นแบบฯ เมื่อปี 2567 และ สถาบันปิดทองหลังพระฯ ลงพื้นที่หารือร่วมกับผู้นำชุมชนหมู่ที่ 6 บ้านหนองแสง เพื่อวางแนวทางการพัฒนา โดยเน้นสร้างกระบวนการ “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” พร้อมเชื่อมโยงองค์ความรู้จากพื้นที่ต้นแบบบ้านโคกล่ามและบ้านแสงอร่าม เพื่อจัดตั้งศูนย์เรียนรู้และขยายเครือข่ายผู้ปลูกผักปลอดภัยในพื้นที่

เพื่อพัฒนาสู่มาตรฐานการผลิตที่ยั่งยืน สำนักงานปฏิบัติการภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ยังจัดกิจกรรม “ฝึกอบรมกระบวนการพัฒนาให้ได้มาตรฐาน GAP” ร่วมกับสำนักงานเกษตรจังหวัดอุดรธานี ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรอุดรธานี เกษตรอำเภอหนองวัวซอ และวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกผักบ้านโคกล่าม–บ้านแสงอร่าม เพื่อให้เกษตรกรในตำบลกุดหมากไฟพัฒนากระบวนการผลิตให้เป็นไปตามมาตรฐาน GAP และสร้างเครือข่ายผู้ผลิตผักปลอดภัยที่มั่นคงในพื้นที่ด้วย 

นายปีรพงษ์ สอดศรี ผู้ใหญ่บ้านบ้านหนองแสง กล่าวว่า  “ก่อนหน้านี้ชาวบ้านปลูกผักไว้กินเอง ไม่ได้ขาย แต่เมื่อได้ไปศึกษาดูงานกับโครงการปิดทองหลังพระฯ ก็เห็นว่าแนวทางนี้ช่วยให้ชุมชนพึ่งพาตนเองได้ จึงอยากให้หมู่บ้านเรามีโครงการดีๆ แบบนี้บ้าง ปิดทองหลังพระฯ จึงเข้ามาช่วยเชื่อมโยงหน่วยงานต่างๆ ให้ความรู้ สนับสนุนเมล็ดพันธุ์พืช เช่น พริก มะเขือเปราะ แตงล้าน ถั่วฝักยาว ขมิ้นชัน ซึ่งในชุมชนมีพื้นที่ริมหนองคึกฤทธิ์ 4 ไร่ เลยให้ชาวบ้านที่สนใจประมาณ 10 รายมาร่วมปลูกผักเสริมอาชีพ ตอนนี้เกษตรกรเริ่มมีรายได้เฉลี่ยเดือนละประมาณ 4,000–5,000 บาท หากผลผลิตผ่านมาตรฐาน ก็จะเป็นเครือข่ายส่งผักขายต่อให้กับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกผักบ้านโคกล่าม–แสงอร่าม เพื่อต่อยอดรายได้ต่อไป”

ทั้งนี้ โครงการ “อารยเกษตรตามแนวพระราชดำริ” ในพื้นที่บ้านหนองแสง นับเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จของการพัฒนาแบบบูรณาการ ที่ผสานองค์ความรู้จากหลายภาคส่วน เพื่อขยายเครือข่าย องค์ความรู้ และยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรให้สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน ตามหลัก “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” 

#มูลนิธิปิดทองหลังพระ